การเชื่อมต่อฐานข้อมูล เพื่อสร้าง DATA REPORT

Data Report

Visual Basic 6 เป็นเวอร์ชันแรกที่เพิ่ม report writer ภายใน IDE เมื่อเปรียบเทียบกับ Crystal report แล้ว DataReport designer ใช้ได้ง่ายกว่า แต่ส่วนประกอบหลายอย่างและไม่สามารถทำงานหนักได้ดีเท่ากับ Crystal report

การใช้ DataReport designer ต้องทำการเพิ่มเข้าไปใน IDE ด้วยการไปที่เมนู Project แล้วเลือกคำสั่ง Component เมื่อไดอะล๊อกบ๊อกซ์ Component เปิดขึ้นมา ให้คลิกแท็บ Designer แล้วเลือก check box ของ DataReport แล้วคลิกที่ ok เพื่อปิดไดอะล๊อกบ๊อกซ์ หรือสร้าง data project ใหม่ และให้ Visual Basic สร้าง instance ของ DataReport designer

DataReport designer ทำงานในโหมด bound อย่างเดียว ทำให้สามารถดึงข้อมูล และส่งไปยังเครื่องพิมพ์หรือแสดงรายการใน Preview window โดยอัตโนมัติ DataReport designer สามารถส่งออกรายงานเป็นไฟล์ข้อความ หรือไฟล์ HTML และสนับสนุนรูปแบบกำหนดเอง

DataReport designer มากับกลุ่มของตัว Control ที่ใช้ได้รูปถึง Lines, Shapes, Images และฟังก์ชันที่นำมาใช้การสร้างฟิลด์ผลรวมในรายงาน การส่งพิมพ์ไปเครื่องพิมพ์เป็นการส่งในโหมด Asynchronous ที่ทำให้ผู้ใช้สามารถพิมพ์งานขณะที่กำลังพิมพ์งาน

<><> <><>

ไอคอน	ชื่อ Class	ชื่อ Class	คำอธิบาย
	RptLabel	RptLabel	สร้างป้าย ข้อความ เหมือน Label
	RptTextBox	RptTextBox	ข้อความ หรือข้อมูลของฟิลด์ เหมือน Text box
	RptPicture	RptPicture	แสดงภาพ เหมือน Image
	RptLine	RptLine	เส้น
	RptShape	RptShape	รูปทรง เช่น สี่เหลี่ยม วงกลม
	RptFunction	RptFunction	ประยุกต์ฟังก์ชัน

การทำงานเมื่อออกแบบ

วิธีง่ายที่สุดในการสร้างรายงานด้วย DataReport คือ ทำงานร่วมกับ DataEnvironment designer ซึ่ง DataReport designer สนับสนุนการ drag-and-drop ของอ๊อบเจค command ใน DataEnvironment designer รวมถึงอ๊อบเจค Hierarchical command ข้อจำกัดคือรายงานสามารถมี Recordset ลูกได้เพียง 1 ระดับ ในแต่ละระดับ nesting ตัวอย่างที่จะกล่าวถึงเป็นการใช้อ๊อบเจค Hierarchical command ที่มาจาก table "Orders" และ "Order Details" ในฐานข้อมูล NWind.mdb

การรวมกับอ๊อบเจค Command

การสร้างรายงานที่มาจากอ๊อบเจค Hierarchical command มีวิธีการดังนี้

1. สร้าง Hierarchical command "Orders" มี Command ลูก คือ "Order Details" และตรวจสอบค่าได้ถึงสารสนเทศที่สนใจ เช่น โดยการรวมกับ Hierarchical Flexgrid บนฟอร์มและเรียกใช้คำสั่งประยุกต์

2. สร้าง instance ของ DataReport designer หรือใช้ provider ที่เป็น provider เริ่มต้น ใน Data project ของ Visual Basic Project

3. เรียกตารางคุณสมบัติ ของ DataReport แล้วกำหนดให้คุณสมบัติ DataSource ชี้ที่ DataEnvironment1 (หรือชื่อที่ตั้งไว้) และตั้งค่าคุณสมบัติ DataMember เป็น Orders

4. คลิกเมาส์ปุ่มขวาบนส่วนหัวรายงาน(Report header) ของ DataReport designer และเลือกคำสั่ง Retrieve Structure เพื่อสร้างส่วนกลุ่มหัวและส่วนกลุ่มล่าง ซึ่งมีชื่อ Orders_header และ Orders_footer สำหรับส่วนรายละเอียด มีชื่อ Order_Details_detail

ส่วนที่เป็นบล็อกของข้อมูล ที่จะทำสำหรับแต่ละเรคคอร์ดในอ๊อบเจค Command แม่ ส่วนเรคคอร์ดตรงกับอ๊อบเจค Command แม่ ส่วนที่สองเป็น Command ลูก และมาถึงส่วนรายละเอียดซึ่งตรงกับอ๊อบเจค Command ชั้นในที่สุด ส่วนทั้งหมดยกเว้นส่วนรายละเอียดจะแบ่งเป็นส่วนหัวและส่วนล่าง ซึ่งจะพิมพ์ก่อนและหลังสารสนเทศที่สัมพันธ์กับส่วนของอ๊อบเจคที่ระดับชั้นใน

DataReport designer มีส่วนรายงาน (ซึ่งพิมพ์สารสนเทศที่ตอนต้นและท้ายของรายงาน) และส่วนหน้า (ซึ่งพิมพ์สารสนเทศที่ตอนต้นและตอนท้ายของแต่ละหน้า) ถ้าไม่เห็นสองส่วนนี้ให้เมาส์มุ่มขวา บน DataReport designer และเลือกคำสั่งที่ต้องการ

5. drag ฟิลด์ ที่ต้องการจากอ๊อบเจค Command "Orders" ใน DataEnvironment มายังส่วน Orders_header ของ DataReport เมื่อปล่อยปุ่มของเมาส์ ชุดของตัว control คือ RptLabel และ RptTextbox จะปรากฏใน DataReport ซึ่งภายใน RptLabel จะสร้างข้อความด้วยชื่อของฟิลด์ และ Rpttexbox จะถูกแทนที่โดยข้อความจาก ฟิลด์ฐานข้อมูล แล้วจัดตำแหน่งฟิลด์ให้เหมาะสม

6. คลิกบนอ๊อบเจค Command "Order Details" และ drag ไปที่ DataReport จากนั้น Visual Basic จะสร้างชุดตัว control คือ RptLabel และ RptTextbox สำหรับแต่ละฟิลด์ ใน Recordset สามารถลบฟิลด์ OrderID และจัดตำแหน่งตัว control ในแถว

7. จัดส่วนสูงเพื่อไม่ให้มีที่ว่างมากเกินไป ซึ่งมีความสำคัญมาก สำหรับส่วนรายละเอียด เพราะส่วนนี้จะแสดงเรคคอร์ดแต่ละเรดคอร์ดซ้ำ และสามารถลดส่วนทั้งหมดที่ไม่มีฟิลด์เป็นค่าว่าง

8. ถ้าสารสนเทศใน DataReport เพียงพอ ให้นำไดอะล๊อกบ๊อกซ์ของ Project properties pages เลือก Datareport1 เป็น Startup object และเรียกใช้โปรแกรม

Note: การวางตัว control ในส่วน สามารถวางให้ตรงกับอ๊อบเจค command และส่วนที่อยู่ระดับต่ำกว่า เช่น สามารถวางฟิลด์ OrderID จากอ๊อบเจค Command "Orders" ในส่วน Orders และ Order_Details แต่ไม่สามารถวางฟิลด์ UnitPrice จากส่วนชั้นใน Order_Details มายังส่วน Orders

การตั้งค่าคุณสมบัติ

การรวมตัว control ลงบน DataReport เหมือนกับตัว control มาตรฐานที่วางบนฟอร์ม แต่มีไลบรารีต่างกัน และไม่สามารถนำ intrinsic control มาวางบน DataReport หรือตัว control จากไลบรารี DataReport ไปตามวางบนฟอร์ม รวมถึงไม่สามารถใช้คำสั่งในเมนู Format ต้องใช้การคลิกเมาส์ปุ่มขวาบนตัว control และใช้คำสั่งจากเมนู popup

สำหรับคุณสมบัติเฉพาะ คือ คุณสมบัติ Control ถ้าตั้งค่าเป็น True ตัว control ยอมให้ขยายตามแนวตั้งเมื่อข้อมูล มากกว่าความกว้าง ค่าเริ่มต้นของคุณสมบัตินี้ คือ False ซึ่งจะตัดข้อความที่ยาวกว่าความกว้าง

การแสดงฟิลด์คำนวณ

วิธีการแสดงฟิลด์คำนวณมี 2 วิธีคือ

1. ใช้คำสั่ง SELECT คำนวณค่าของฟิลด์ต่าง ๆ ในเรคคอร์ดเดียวกัน เช่น
SELECT OrderID, ProductID, UnitPrice, Quantity, Discount,
((UnitPrice * Quantity) * (1 - Discount)) As Total FROM [Order Details]

แล้วเพิ่มฟิลด์ Total ในส่วนรายละเอียดเพื่อแสดงราคารวมของแต่เรคคอร์ด จาก Order Details แล้วจัดรูปแบบและตำแหน่งของฟิลด์ให้เหมาะสม

นอกจากนี้สามารถใช้คำสั่ง SQL ระดับสูง คือ การเชื่อม table ด้วย JOIN Clause เป็นประโยคคำสั่ง SELECT เพื่อดึงข้อมูลจาก table อื่น

SELECT [Order Details].OrderID, [Order Details].ProductID, [Order Details].UnitPrice,
[Order Details].Quantity, [Order Details].Discount, (([Order Details].UnitPrice *
[Order Details].Quantity) * (1 - [Order Details].Discount)) As Total,
Products.ProductName FROM [Order Details] INNER JOIN Products
ON [Order Details].ProductID = Products.ProduvtID

2. ใช้ RptFunction ในการหาผลรวมของเรคคอร์ด เช่น หาผลรวมฟิลด์ Total ของอ๊อบเจค Command "Order Details" ให้วาง RptFunction ลงในส่วน Order_Footer แล้วกำหนดค่าคุณสมบัติในตัว control ใหม่ ตั้งค่าคุณสมบัติ DataMember เป็น Order_Details คุณสมบัติ DataField เป็น Total คุณสมบัติ FunctioType เป็น 0-rptFuncSum และคุณสมบัติ DataFormat เป็น Currency ค่าที่หาได้เป็นผลรวมของแต่ละ OrderID

ถ้าต้องการหาผลรวมของรายงานทั้งหมด ให้วาง RptFunction ที่ส่วนรายงาน เช่น การหาผลรวมของค่าขนส่งทั้งหมด ให้วาง RptFunction ที่ส่วนรายงาน แล้วตั้งคุณสมบัติ DataMember เป็น Orders คุณสมบัติ DataField เป็น Freight คุณสมบัติ FunctioType เป็น 0-rptFuncSum และคุณสมบัติ DataFormat เป็น Currency เมื่อเรียกใช้โปรแกรม จะได้ผลรวมของทุก OrderID ที่หน้าสุดท้ายของรายงาน

การจัดการส่วนล่างของหน้าและตัวแบ่งหน้า

หน้าส่วนหัวและหน้าส่วนล่าง ใช้แสดงสารสนเทศเกี่ยวกับหมายเลขหน้า ,จำนวนหน้ารวม, วันที่และเวลาที่พิมพ์ เป็นต้น การกำหนดรายละเอียดเหล่านี้ที่ให้คลิกเมาส์ปุ่มขวาในส่วนที่สนใจ เลือกคำสั่ง Insert Control จากนั้นเลือกสารสนเทศที่ต้องการแสดง
ตัว control ที่ใช้คือ RptLabel แล้วกำหนดตัวอักษรตามตาราง 15.1 ในคุณสมบัติ Caption เช่น หน้า %p ของ %P
ในทุกส่วนของอ๊อบเจคมีคุณสมบัติ 2 อย่างที่มีผลต่อการแบ่งหน้า คือ คุณสมบัติ ForePageBreak เพื่อหากำหนดขึ้นหน้าใหม่
คุณสมบัติ KeepTogether เป็นค่า Boolean ถ้ากำหนดเป็น True การพิมพ์รายงาน DataReport จะเพิ่มตัวแบ่งหน้าหรือขึ้นหน้าใหม่โดยอัตโนมัติ ถ้าข้อมูลในหน้าต่อไปยาวกว่า 1 หน้ากระดาษ

คุณสมบัติอื่นของรายงาน

DataReport designer มีคุณสมบัติหลายอย่างที่สามารถปรับปรุงได้ในตารางคุณสมบัติ เหมือนกับ Designer อื่น เช่น Caption, Font, WindowState เป็นต้น
คุณสมบัติเฉพาะของ DataReport designer คือคุณสมบัติ LeftMargin, RightMargin, TopMargin และ ButtomMargin สำหรับการหาขนาดของระยะจากขอบกระดาษในการพิมพ์รายงาน ในขณะที่คุณสมบัติ ReportWidth หาความกว้างของหน้ารายงาน ส่วน GridX และ GridY เป็นระยะห่างของตารางตัว control ในเวลาออกแบบ

การทำงานเมื่อเรียกใช้

การเตรียมรายงาน อาจมีการเพิ่มตัว control บางตัวบน DataReport designer เพื่อใช้คุณสมบัติ เมธอด และ event ในการควบคุมผ่านคำสั่งเมื่อเรียกใช้ เพื่อทำให้สามารถสร้างรายงานที่ซับซ้อนได้

การพิมพ์รายงาน

การพิมพ์รายงานปกติทำได้ง่ายโดยการส่งพิมพ์ที่ปุ่มเครื่องพิมพ์บนแถบเครื่องมือใน Preview Window ของ DataReport ในการแสดง DataReport window ทำได้ด้วยเมธอด Show

DataReport1.WindowState = VbMaximzed
DataReport1.Show vbModal

ควบคุมการพิมพ์ด้วยคำสั่ง ต้องใช้เมธอด PrintReport ของ DataReport designer ตามไวยากรณ์นี้

Cookie = PrintReport [Show Dialog], [Range], [Page From], [Page To]

Show Dialog เป็นค่า Boolean สำหรับการแสดง Print dialog box
Range เป็นการกำหนดช่วงของการพิมพ์ ด้วยค่า 0-rptRangeAllPages (พิมพ์ทุกหน้า) หรือ 1-rptRangeFromTo (กำหนดช่วงพิมพ์)
Page Form และ Page To ระบุหลักแรกและหน้าสุดท้าย ของการพิมพ์

Dim Cookie As Long
Cookie = DataReport1. PrintReport (False, rptRangeFromTo,1,10)

การใช้ประโยชน์การประมวลผลแบบ Asynchronous

การสร้างรายงาน แบ่งเป็น 3 ขั้นตอนย่อย คือ การ query, การสร้างไฟล์ชั่วคราว และการพิมพ์ (รวมถึง Preview และการส่งออก) โดยการ query และการพิมพ์ไฟล์ชั่วคราว เป็น synchronous ส่วนการพิมพ์เป็น asynchronous เมื่อ DataReport designer กำลังทำงานแบบ asynchronous จะเกิด ProcessingTimeout เป็นระยะประมาณทุกวินาทีสามารถจับ event เพื่อให้ผู้ใช้ควบคุมการพิมพ์ได้ เช่น การยกเลิกการพิมพ์

Private Sub DataReport_ProcessingTimeout(ByVal Seconds As Long, Cancel As Boolean, _
ByVal JobType As MSDataReportLib.AsyncTypeConstants, ByVal Cookie As Long)
' แสดงข้อความทุกๆ 20 วินาที
Const TIMEOUT = 20
' ค่าของวินาทีเมื่อแสดงข้อความ
Static LastMessageSecs As Long

' ตั้งค่า LastMessage ใหม่ ถ้า มีการสั่งพิมพ์ใหม่
If Seconds < LastMessageSecs Then
LastMessageSecs = 0
ElseIf LastMessageSecs + TIMEOUT <= Seconds Then
LastMessageSecs = Seconds
' ถามผู้ใช้ ถ้าต้องการทำงานยกเลิกการทำงาน
If MsgBox("การทำงานนี้ได้เริ่มต้นมาแล้ว " & Seconds & " วินาที " & vbCr & "ต้องการยกเลิกหรือไม่?", vbYesNo + vbExclamation) = vbYes Then
Cancel = True
End If
End If
End Sub

อากิวเมนต์ JopType เป็นประเภทการทำงานที่ค่าเป็น 0-rptAsynPreview, 1-rptAsyncPrint หรือ 2-rptAsyncExport ส่วน cookie ระบุการทำงานตามค่า Long ที่ส่งออกมาจาก เมธอด PrintReport หรือ ExportReport การแสดงความก้าวหน้าของการพิมพ์สามารถจับ Progress event ซึ่งเกิดขึ้นทุกครั้งที่พิมพ์หน้าใหม่

Private Sub DataReport_AsyncProgress(ByVal JobType As MSDataReportLib.AsyncTypeConstants, _
ByVal Cookie As Long, ByVal PageCompleted As Long, ByVal TotalPages As Long)
' แสดงสถานะพิเศษใน Label บนฟอร์มหลัก
frmMain.lblStatus = "พิมพ์ " & PageCompleted & " ของ " & TotalPages
End Sub

การส่งออกรายงาน

ผู้ใช้สามารถส่งออกรายงานด้วยการคลิกปุ่ม Export บน Preview window ของ DataReport ในไดอะล๊อกบ๊อกซ์ Export ให้เลือกชื่อไฟล์ ประเภทไฟล์ (เป็น html, htmltext , Unicode และ Unicode text) และช่วงของหน้า ซึ่งหน้าของการ Export มักจะไม่ตรงกับหน้าของการ Preview และไม่สามารถส่งออกกราฟฟิก โดย RptImage และ RptShape

การส่งออกด้วยคำสั่ง ใช้เมธอด ExportReport ตามไวยากรณ์นี้

Cookie = ExportReport ([Format Or Indexkey], [File Name], [Overwrite], [Show Dialog],
[Range], [PageFrom], [PageTo])

Format หรือ Indexkey เป็นดัชนีตัวเลข หรือ string key ที่ระบุรูปแบบการส่งออก
Overwrite เป็นค่า Boolean ในการหาว่าถ้ามีไฟล์อยู่แล้วจะทำการเขียนทับ (ค่าเริ่มต้นเป็น True)
Show Dialog เป็นค่า Boolean เพื่อระบุการแสดงไดอะล๊อกบ๊อกซ์มาตรฐานของการส่งออก
อากิวเมนต์อื่นมีความหมายเหมือนเมธอด PrintReport
เมธอด ExpoitReport ส่งออกค่า Long กำหนดได้เฉพาะใน ProcessingTimeout, AsyncProgress หรือ Error Event

ตัวอย่างคำสั่งการส่งออกไฟล์ html

cookie = DataReport1.ExportReport rptKeyHtml, App.Path & "\Orders", True

การเปลี่ยนผังรายงานเมื่อเรียกใช้

ในกรณีที่สร้างรายงาน หลายรายงานที่คล้ายกัน เช่น รายงานพนักงานที่แสดงสารสนเทศทั้งหมดและรายงานที่ซ่อนข้อมูลบางส่วน การสร้างรายงานประเภทคำได้สะดวกเนื่องจาก DataReport เป็นอ๊อบเจคแบบ programmable

การอ้างถึง อ๊อบเจค Section หรือส่วน ใช้ Sections collection และอ้างถึงตัว control ภายในส่วน

' ซ่อนส่วนล่าง (footer) ตามคำสั่ง
DataReport1.Sections ("Orders_Footer").Visible = False
' เปลี่ยน caption ของ lblTitle
DataReport1.Sections ("Section1").Controls ("lblTitle") .Caption = "May 99"

การอ้างถึงส่วนสามารถใช้ดัชนีตัวเลข หรือชื่อ

ในเวลาเรียกใช้ การเพิ่มตัว control ในรายงานไม่สามารถทำได้ เนื่องจาก DataReport ไม่สนับสนุนเมธอด Add การทำงานลักษณะที่ให้เตรียมรายงานที่มีฟิลด์ทั้งหมด แล้วซ่อนฟิลด์ที่ไม่ต้องการในแต่ละเวอร์ชัน

' ตัวแปร member สำหรับคุณสมบัติ ShowDetails
Private m_ShowDetails As Boolean

Public Property Get ShowDetails() As Boolean
ShowDetails = m_ShowDetails
End Property

Public Property Let ShowDetails(ByVal newValue As Boolean)
Dim newTop As Single

m_ShowDetails = newValue
' สร้างหัวรายงาน
If m_ShowDetails Then
Sections("Section1").Controls("lblTitle").Caption = "รายละเอียดใบสั่งซื้อ"
Else
Sections("Section1").Controls("lblTitle").Caption = "สรุปใบสั่งซื้อ"
End If
' คุณสมบัติมีผลต่อการมองเห็นของส่วนในที่สุด
Sections("Order_Details_Detail").Visible = m_ShowDetails

' มีผลกระทบต่อการมองเห็นในส่วน Orders ถ้าต้องการลดความสูงของส่วน
' ที่ต้องสร้างทั้งหมดตัว control ที่ไม่จำเป็นมองไม่เห็น และย้ายขึ้น อื่นๆ กำหนดให้

' ค่าเล็กกว่าของความสูงของส่วนที่ไม่ต้องการทำงาน
newTop = IIf(m_ShowDetails, 2500, 0)

With Sections("Orders_Header")
.Controls("lblProduct").Visible = m_ShowDetails
.Controls("lblProduct").Top = newTop
.Controls("lblUnitPrice").Visible = m_ShowDetails
.Controls("lblUnitPrice").Top = newTop
.Controls("lblQty").Visible = m_ShowDetails
.Controls("lblQty").Top = newTop
.Controls("lblDiscount").Visible = m_ShowDetails
.Controls("lblDiscount").Top = newTop
.Controls("lblTotal").Visible = m_ShowDetails
.Controls("lblTotal").Top = newTop
.Controls("shaDetailHeader").Visible = m_ShowDetails
.Controls("shaDetailHeader").Top = newTop

' ตั้งค่าความสูงส่วนเป็น 0 เพื่อบีบให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้
.Height = IIf(m_ShowDetails, 2200, 0)
End With
End Property

การเพิ่มรูปแบบ dynamic และ ฟิลด์ lookup

เมื่อมีการรวม DataReport ด้วยกลไกการรวม ADO มาตรฐาน ทำให้ศักยภาพสูงขึ้น เช่น การจัดรูปแบบของฟิลด์ที่รวมข้อมูลแล้วสามารถควบคุมผ่าน Format event ของอ๊อบเจค StdDataFormat

Dim WithEvents DiscountFormat As StdDataFormat

Private Sub DataReport_Initialize()
' สร้างรูปแบบ DataFormat อื่น สำหรับฟิลด์ Discount
Set DiscountFormat = New StdDataFormat
Set Sections("Order_Details_Detail").Controls("txtDiscount").DataFormat = DiscountFormat
End Sub

Private Sub DiscountFormat_Format(ByVal DataValue As StdFormat.StdDataValue)
If CDbl(DataValue.Value) = 0 Then
DataValue.Value = Null
End If
End Sub

ดาวน์โหลดตัวอย่าง (DataRpt.vbp)
แหล่งที่มาของข้อมูลhttp://www.g2gnet.com/News/activenews_view.asp?articleID=86

การเชื่อมต่อฐานข้อมูล โดยใช้ DATA Form Wizard

Data Form Wizard

Wizard ของ Data Form เป็นฟอร์มที่เชื่อมต่อกับฐานข้อมูลที่มีให้ใน add-in ของ Visual Basic 6 ซึ่งสามารถใช้สร้างฟอร์มโดยอัตโนมัติด้วยกลุ่มของตัว control ที่รวมเข้ากับแหล่งข้อมูล และสร้างปุ่มคำสั่งสำหรับการทำงานปกติ เช่น การเพิ่มหรือลบเรคคอร์ด วิธีรวมกับแหล่งข้อมูล สามารถเลือกเป็น ADO Data control, ADO Recordset หรือ class modules

วิธีการสร้างฟอร์มด้วย Data Form Wizard

ที่เมนู Project เลือกคำสั่ง Add Form จะปรากฏไดอะล๊อกบ๊อกซ์ Add Form ให้เลือก VB Data Form Wizard แล้วคลิก Open เพื่อเข้าสู่การสร้างฟอร์มด้วย Data Form Wizard มีขั้นตอน คือ

1. Wizard ขั้นตอนที่ 1 Introduction เพื่อให้ถึง Profile มาใช้งาน คลิก Next เพื่อไปที่ขั้นตอนที่ 2

2. Wizard ขั้นตอนที่ 2 Database Type เลือกประเภทฐานข้อมูลจากรายการ คลิก Next เพื่อไปที่ขั้นตอนที่ 3

3. Wizard ขั้นตอนที่ 3 ชี้ตำแหน่งของฐานข้อมูล (ตามตัวอย่างเลือก Access) ถ้าเป็นการเลือก ODBC จะต้องกำหนดรายละเอียดข้อมูลการติดต่อผ่าน ODBC คลิก Next เพื่อไปที่ขั้นตอนที่ 4

4. Wizard ขั้นตอนที่ 4 ให้กำหนดประเภทของฟอร์ม และการรวมกับข้อมูล คลิก Next เพื่อไปที่ขั้นตอนที่ 5

5. Wizard ขั้นตอนที่ 5 การสร้างฟอร์ม ด้วยการเลือก table แล้วเลือกฟิลด์จากช่องด้านซ้าย และคลิกปุ่มการเลือกให้มาอยู่ในช่องด้านขวา ตามตัวอย่างเป็นในขั้นตอนที่ 4 เป็นการเลือก Master/Detail ขั้นตอนนี้จึงเป็นการเลือกแหล่งข้อมูลและฟิลด์สำหรับฟอร์มที่เป็น Master 5 แล้วคลิก Next เพื่อไปขั้นตอนต่อไป

6. Wizard ขั้นตอนนี้ เป็นการสร้างฟอร์มที่เป็น Detail ซึ่งให้ทำการกำหนดและเลือกตามข้อ 5 แต่ถ้าเป็นการเลือกฟอร์มประเภทอื่นๆ จะไม่มีขั้นตอนนี้ แล้วคลิก Next เพื่อไปขั้นตอนต่อไป

7. Wizard ขั้นตอนนี้ เป็นระบุฟิลด์ที่เชื่อมระหว่างฟอร์ม Master กับ Detail แล้วคลิก Next เพื่อไปขั้นตอนที่ 6
ขั้นตอนนี้เหมือนกับข้อ 7 คือ มีเฉพาะฟอร์มประเภท Master/Detail

8. Wizard ขั้นตอนที่ 6 กำหนดปุ่มคำสั่งบนฟอร์ม คลิก Next เพื่อไปขั้นตอนที่ 7

9. Wizard ขั้นตอนที่ 7 ฟอร์มได้รับการสร้างเสร็จเรียบร้อย ขั้นตอนนี้เป็นการเก็บเป็น profile แล้วคลิกปุ่ม Finish เพื่อออกจาก Wizard

10. เมื่อออกจาก Wizard แล้วจะพบฟอร์มที่สร้างเสร็จเรียบร้อยแล้ว

แหล่งที่มาของข้อมูล http://www.phpparty.com/index.php/

การเชื่อมต่อฐานข้อมูลโดยใช้ ADO Data control

ADO Data Control

ADO Data Control เป็นตัว Control ที่ได้รับการออกแบบให้สนับสนุนเทคโนโลยี ADO ซึ่งเป็นเทคโนโลยีใหม่ใน Visual Basic 6

การรวมกับข้อมูล

เทคโนโลยีการรวมข้อมูล หมายถึง เมื่อมีการวางตัว control ลงบนฟอร์มแล้ว และรวมตัว control บางส่วนหรือทั้งหมดเข้ากับตัว control อีกตัว เช่น data control ซึ่งจะทำหน้าที่เชื่อมต่อกับฐานข้อมูล data control ให้ผู้ใช้สามารถเลื่อนไปยังเรคคอร์ดต่างๆ ในฐานข้อมูล เมื่อมีการเรคคอร์ดใหม่ ค่าของฟิลด์จะปรากฏ ตัว bound control เมื่อมีการปรับค่าในตัว control การเปลี่ยนค่าจะส่งไปที่ฐานข้อมูล

การรวมข้อมูลของ ADO เป็นการปฏิวัติ เทคโนโลยีการแสดงข้อมูลจากฐานข้อมูล ประการแรก ผู้ใช้อาจจะไม่ได้ทำงานกับฐานข้อมูลตลอดเวลา ซึ่งใน Visual Basic 6 ไม่ได้กล่าวถึงตัว bound control และ data control แต่กล่าวถึง data consumer ที่ผูกติดกับแหล่งข้อมูล ประการต่อการ Visual Basic มี data consumer หลายประเภท เช่น ตัว intrinsic control หรือตัว control ภายนอก, class, COM, component, ตัว control แบบ Homemade ActiveX (หรือ User control), หรือ Data Report designer และมีแหล่งข้อมูลหลายประเภทที่มีสามารถเลือกได้ เช่น ตัว control แบบ ADO Data, class, COM component, User control หรือ Data Environment designer

การเลือกแหล่งข้อมูลและ consumer จะทำให้แบบแผนการรวมข้อมูลมีความยืนหยุ่นในโปรแกรมประยุกต์ที่ดีกว่า data control แบบดั้งเดิม เมื่อมีการใช้การรวมข้อมูลของ ADO ซึ่งไม่ได้เป็นการเชื่อมแบบสถาปัตยกรรม 2-tier เนื่องจากการประยุกต์ไม่ได้รวมโดยตรงกับฟิลด์ในฐานข้อมูล แต่สามารถใช้ตัวกลาง COM component เพื่อที่จะใช้เครื่องมือสำหรับการออกแบบตามสถาปัตยกรรม 3-tier ที่การประมวลผลสามารถทำได้ที่เครื่องลูกข่าย เครื่องแม่ข่ายหรือเครื่องอื่นได้

กลไกการรวม

ADO Data control สามารถรวมตัว control ที่ต่างกัน และนำไปประยุกต์กับ date source หรือ consumer อื่นเนื่องจาก ADO Data control ไม่ได้เป็นตัว intrinsic control ดังนั้นการนำมาใช้ต้องเพิ่มตัว control เข้ามาด้วยวิธีการดังนี้

1. ที่เมนู Project เลือก Components (Project -> Components) หรือคลิกเมาส์ปุ่มขวาบน Tool Box แล้วเลือก Components จากเมนู popup

2. เมื่อไดอะล๊อกบ๊อกซ์ Components ปรากฏขึ้นให้เลื่อนรายการไปที่ Microsoft ADO data control 6.0 (OLE DB) ให้คลิกที่ check box ด้านหน้า แล้วคลิกปุ่ม OK

3. ADO data control จะได้รับการแทรกที่ Tool Box โดยมีชื่อย่อ Adodc

การเพิ่ม Adodc (ADO data control) บนฟอร์ม

1. สร้าง Project ใหม่ และให้ตั้งชื่อว่า Project เป็น DataFmt.vbp และสร้างฟอร์มใหม่

2. คลิกที่ Tool ของ Adodc บน Toolbox แล้ววางลงบนฟอร์ม ตามปกติควรอยู่ด้านล่างของฟอร์ม แล้วกำหนดคุณสมบัติ Align เป็น 2-vbAlignButton เพื่อทำให้สามารถปรับขนาดตามฟอร์มได้

3. สร้าง Connection

4. ที่เมนู View เลือก Property Pages (View -> Property Pages) หรือคลิกเมาส์ปุ่มขวาแล้วเลือก Property Pages

5. บนไดอะล๊อกบ๊อกซ์ของ Property Pages ที่แท็บ General ให้กำหนดติดต่อกับแหล่งข้อมูลได้ 3 แบบ คือ ไฟล์ Data Link, ODBC Data Source Name (DSN), และ Connection String ในตัวอย่างเลือกใช้ Connection String

ให้คลิกที่ปุ่มตัวเลือกของ Connection String เมื่อช่องข้อความด้านล่าง Connection String เปลี่ยนสีขาวให้คลิกปุ่ม Build ด้านหลัง

6. เมื่อปรากฏไดอะล๊อกบ๊อกซ์ของ Data Link Properties ที่หน้าของแท็บ Provider ให้เลือก Microsoft Jet 3.5.1 OLE DB Provider แล้วคลิกปุ่ม Next

7. ที่แท็บ Connection ให้คลิกที่ปุ่มด้านหลังช่องข้อความของ Select or Enter Database Name จะปรากฏ Window ของ Select Access Database ให้เลือกฐานข้อมูล (ตามตัวอย่างเลือกจาก C:\Program Files\Microsoft Visual Studio\VB98\NWind.mdb) คลิกปุ่ม Open ชื่อของฐานข้อมูลและพาร์ทจะปรากฏในช่องข้อความหมายเลข 1 ของแท็บ Connection หรือพิมพ์พาร์ทและชื่อฐานข้อมูลลงในช่องข้อความเอง

ในช่องข้อความ User Name ใช้สำหรับกำหนดชื่อผู้ใช้ที่สามารถเข้าถึงฐานข้อมูลได้ ในที่นี้กำหนดเป็น Admin หมายถึงผู้ใช้ที่สามารถเข้าถึงทุกส่วนของฐานข้อมูลได้ ส่วนช่อง Password สำหรับการกำหนดรหัสผ่านเข้าฐานข้อมูล

คลิกปุ่ม Test Connection เมื่อทดสอบการติดต่อระหว่าง ADO data control กับฐานข้อมูลที่เลือกถ้าสามารถติดต่อกันได้ จะปรากฏข้อความ "Test Connection Succeeded" ให้คลิกปุ่ม OK

8. ที่ Data Link Properties ให้คลิกปุ่ม OK เพื่อไปยัง Property Page จะปรากฏพารามิเตอร์ของการติดต่อระหว่าง ADO data control กับฐานข้อมูลในช่อง Connection String

9. คลิกที่แท็บ Record source บน Property Page ให้เลือก 2-adCmdTable ในช่อง Command Type เพื่อการติดต่อกับ table จากนั้นช่อง Table or Stored Procedure Name จะเปลี่ยนเป็นสีขาวและมีรายชื่อ table ให้เลือก table ชื่อ Orders

10. คลิกปุ่ม OK

11. วาด text Box , label อย่างละ 4 ตัว และ option button 2 ตัวแต่สร้างเป็น control array โดยอาจจะใช้การสร้างตัวหนึ่งบนฟอร์ม แล้วใช้กับการคัดลอกและวาง ซึ่งจะมีไดอะล๊อกบ๊อกซ์ให้ยืนยันการสร้างชื่อเดียวกัน แต่จะมีการกำหนดคุณสมบัติ Index ตามลำดับให้แล้วกำหนดคุณสมบัติ ดังนี้

อ๊อบเจค	ตัว Control หรือ อ๊อบเจค	คุณสมบัติ	การตั้งค่า
ฟอร์ม	Form1	Name	Data Format
text box	Text1	Name	txtOrderID
	Text2	Name	txtOrderDate
	Text3	Name	txtShippeddate
	Text4	Name	txtFreight
option button	Option1	Name	optCurrency

ส่วน Label ให้กำหนดคุณสมบัติ caption ตามตำแหน่งที่วางหน้า text box

12. ที่ txtOrderDate ไปที่ตารางคุณสมบัติ ให้กำหนดคุณสมบัติ DataSource เป็น adodc1 และคุณสมบัติ DataField เป็น OrderDate โดยเลือกจากรายการในเมนู drop-down กำหนดคุณสมบัติ DataFormat โดยการที่ปุ่ม build เพื่อเปิด Property pages แล้วเลือกรูปแบบที่เหมาะสมกับประเภทข้อมูล สำหรับ OrderDate เลือกประเภทรูปแบบเป็น Date และกำหนดรูปแบบเป็น d mmmm yyyy

จากนั้น กำหนดค่าคุณสมบัติกับ Text box อื่นๆ ตามค่าคุณสมบัติในตาราง และเลือกคุณสมบัติ DataFormat ที่เหมาะสมของประเภทข้อมูล

ตัว Control	คุณสมบัติ	การตั้งค่า
txtOrderID	DataSource	adodc1
	DataField	OrderID
txtOrderDate	DataSource	adodc1
	DataField	OrderDate
txtShippeddate	DataSource	adodc1
	DataField	Shippeddate
txtFreight	DataSource	adodc1
	DataField	Freight

เนื่องจากมีการใช้อ๊อบเจค StdDataFormat ดังนั้น ต้องเพิ่มการอ้างอิง โดยไปที่ Project Reference แล้วเลือก Microsoft Data Format Object Library จากไดอะล๊อกบ๊อกซ์ References

การตั้งค่าคุณสมบัติให้ Text box ที่เป็นการรวมข้อมูล คือ คุณสมบัติ DataSource ของทุกตัว control ให้ตั้งค่าเป็น Adodc1 (หรือตามชื่อที่ตั้งขึ้น) และคุณสมบัติ DataField ให้เลือกฟิลด์ของ table หรือคิวรี่ ซึ่งได้จากการกำหนด RecordSource ของ ADO data control การตั้งค่าให้เลือกจากรายการด้วยการคลิกที่ปุ่มลูกศรแล้วเลือกค่าที่ต้องการ

ADO Data Control

ภายในตัว ADO Data control ประกอบด้วยคุณสมบัติของ ADOConnection และอ๊อบเจค Recordset สามารถแสดงรายการคุณสมบัติที่สำคัญในการทำงาน

คุณสมบัติ	การประยุกต์
ADOConnection
ConnectionString	เก็บสารสนเทศในการติดต่อกับแหล่งข้อมูล
User และ Password	ตั้งข้อมูลสำหรับการ login
ConnectionTimeout	ตั้งค่าการหมดเวลาในการเปิด connection
Mode	หาการปฏิบัติที่ยอมให้ในการติดต่อกับแหล่งข้อมูล
อ๊อบเจค Recordset
RecordSource	ส่งออกเรคคอร์ดจาก table, stored procedure หรือคำสั่ง SQL
CommandType	ประเภทของคิวรี่ที่เก็บในคุณสมบัติ RecordSource
CommandTimeout	การสิ้นสุดเวลาเป็นวินาทีในการประมวลผลคำสั่ง
CursorLocation	ระบุตำแหน่งของ cursor ควรอยู่ที่ลูกข่ายหรือแม่ข่าย
CursorType	ประเภทของ cursor เป็นจำนวนของเรคคอร์ดที่อ่านจากฐานข้อมูลในแต่ละทรานแซคชัน
LockType	มีผลกับการปรับปรุงข้อมูลในฐานข้อมูล

ในขณะเรียกใช้ ADO Data Control จะเกิดได้หลายคุณสมบัติ ทำให้สนับสนุนการเพิ่มเมธอดในการทำงาน เช่น เมธอด Add New และ Delete อาจจะใช้ปุ่มคำสั่งและ event คลิกในการทำงาน

1. สร้าง Project ใหม่ และสร้างฟอร์มใหม่

2. คลิกที่ Tool ของ Adodc บน Toolbox แล้ววางลงบนฟอร์ม ตามปกติควรอยู่ด้านล่างของฟอร์ม แล้วกำหนดคุณสมบัติ Align เป็น 2-vbAlignButton เพื่อทำให้สามารถปรับขนาดตามฟอร์มได้

3. วาด 3 Text box 4 Command button และ 5 Label ลงบนฟอร์ม

อ๊อบเจค	ตัว Control หรือ อ๊อบเจค	คุณสมบัติ	การตั้งค่า
ฟอร์ม	Form1	Name	frmAdoData
text box	Text1	Name	txtTitle
		MultiLine	True
	Text2	Name	txtYear
	Text3	Name	txtISBN
Command button	Command1	Name	cmdAdd
	Command2	Name	cmdDelete
	Command3	Name	cmdUpdate
	Command4	Name	cmdCancel

ส่วน Label ให้กำหนดคุณสมบัติ Caption ตามตำแหน่งที่วางหน้า text box

4. ตั้งค่าการเชื่อมต่อตามขั้นตอนที่ 3 ถึง 10 ของ Project "DataFmt.vbp" โดยตั้งค่าคุณสมบัติ
คุณสมบัติ ConnectionString ด้วย Microsoft Jet 3.5.1 OLEDB provider (ในแท็บ Provider) และชี้ไปที่ฐานข้อมูล Biblio.mdb ใน "C:\Program Files\Microsoft Visual Studio\Vb98" หรือตามตำแหน่งที่เก็บฐานข้อมูล (ในแท็บ Connection)
คุณสมบัติ RecordSource ให้ชี้ไปที่ table ชื่อ Titles (ในแท็บ Record Source)

เมธอดที่นำมาใช้ในการทำงานกับเรคคอร์ด ใน Project นี้ คือ

- เมธอด AddNew สำหรับการเพิ่มเรคคอร์ดใหม่ มีไวยากรณ์ดังนี้

recordset.AddNew

Private Sub cmdAdd_Click()
Adodc1.Recordset.AddNew
End Sub

- เมธอด Delete สำหรับการลบเรคคอร์ด มีไวยากรณ์ดังนี้

recordset.Delete

Private Sub cmdDelete_Click()
Adodc1.Recordset.Delete
End Sub

- เมธอด Update สำหรับการบันทึกการเปลี่ยนแปลงค่าของเรคคอร์ด มีไวยากรณ์ดังนี้

recordset.Update

Private Sub cmdUpdate_Click()
Adodc1.Recordset.Update
End Sub

- เมธอด Cancel สำหรับการลบเรคคอร์ด มีไวยากรณ์ดังนี้

recordset.Cancel

Private Sub cmdCancel_Click()
Adodc1.Recordset.Cancel
End Sub

อ๊อบเจค Recordset มีชุดของคุณสมบัติและเมธอดที่สามารถใช้ได้จาก ADO Data control เช่น การเรียงหรือการกรอง ในการติดต่ออ๊อบเจค ADO Data control ไม่สามารถรองรับติดต่อโดยตรง แต่ใช้ความสามารถของคุณสมบัติ ActiveConnection ของอ๊อบเจค Recordset ได้

Private Sub Form_Load()
Adodc1.ConnectionString = "Provider=Microsoft.Jet.OLEDB.3.51;" & _
Persist Security Info=False;Data Source=" & _
"C:\Program Files\Microsoft Visual Studio\Vb98\Nwind.mdb"

Adodc1.Refresh
' เริ่มต้น transaction
Adodc1.Recordset.ActiveConnection.BeginTrans
Adodc1.RecordSource = "SELECT * FROM Customers"
End Sub

Private Sub Form_Unload(Cancel As Integer)
If Not DataChanged Then
' no record was changed, do nothing
ElseIf MsgBox("ยืนยันการเปลี่ยนแปลงข้อมูล?", vbYesNo + vbExclamation) = vbYes Then
Adodc1.Recordset.ActiveConnection.CommitTrans
Else
Adodc1.Recordset.ActiveConnection.RollbackTrans
Adodc1.Refresh
End If
End Sub

ADO Data control ใช้ event ของอ๊อบเจค Recordset ในการทำงานตัวอย่าง เช่น MoveComplete, WillChangeRecord และ Error โดย MoveComplete เกิดเมื่อเรคคอร์ดใหม่ เปลี่ยนมาเป็นเรคคอร์ดปัจจุบัน

Private Sub rs_MoveComplete(ByVal adReason As ADODB.EventReasonEnum, ByVal pError As ADODB.error, _
adStatus As ADODB.EventStatusEnum, ByVal pRecordset As ADODB.Recordset)
ShowEvent txtEvents, "MoveComplete", "adReason", GetReason(adReason), _
"pError", GetError(pError), "adStatus", GetStatus(adStatus)
End Sub

WillChangeRecord เกิดทันทีก่อนที่ ADO data control เขียนข้อมูลลงในฐานข้อมูล

Private Sub rs_WillChangeRecord(ByVal adReason As ADODB.EventReasonEnum, ByVal cRecords As Long, _
adStatus As ADODB.EventStatusEnum, ByVal pRecordset As ADODB.Recordset)
ShowEvent txtEvents, "WillChangeRecord", "adReason", GetReason(adReason), _
quot;cRecords", cRecords, "adStatus", GetStatus(adStatus)
End Sub

Error เป็น event ไม่ได้ inherited จากอ๊อบเจค Recordset โดย Error เกิดขึ้นเมื่อไม่มีคำสั่งของ Visual Basic ทำงาน

ดาวน์โหลดตัวอย่าง (Adodc.vbp)
ดาวน์โหลดตัวอย่าง (DataFmt.vbp)